ثبت علامت تجاری در ایران
طبق تعریف سازمان جهانی مالکیت فکری به اختصار وایپو (WIPO)، علامت تجاری هر علامتی است که بهمنظور تمایز کالاها یا خدمات یک شرکت از کالاها و خدمات سایر شرکت ها استفاده میشود.
ماده 95 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب سال 1403، تعریف زیر را از علامت تجاری دارد:
علامت تجاری: هر نشان قابل رؤیتی است که کالاها یا خدمات اشخاص را از هم متمایز میسازد.
به منظور اقدام جهت ثبت علامت تجاری مورد استفاده در کسب و کار خود، ابتدا بهتر است بدانیم طبق قانون چه علائمی قابل ثبت نیستند؛ ماده 96 این قانون به این موضوع اشاره دارد:
۱ـ علامتی که کالاها یا خدمات یک شخص را از کالاها یا خدمات اشخاص دیگر متمایز نسازد.
۲ـ علامتی که مفاد آن یا بهره برداری از آن، خلاف موازین شرعی، قانونی و یا نظم عمومی بوده یا موجب وهن مقدسات دینی گردد.
۳ـ علامتی که موجب گمراهی عموم، بهویژه در مورد مبدأ جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آنها از قبیل نوع، کیفیت، کمیت و قیمت شود.
۴ـ علامتی که عین علامت یا نام تجاری باشد که قبلاً برای همان کالاها یا خدمات در ایران معروف شده است.
۵ ـ علامتی که عین، شبیه یا ترجمه علامت یا نام تجاری باشد که قبلاً برای همان کالاها یا خدمات یا برای کالاها یا خدمات مشابه در ایران معروف شده است، مشروط بر آنکه موجب گمراهی عموم شود.
۶ ـ علامتی که شبیه یا ترجمه علامت یا نام تجاری باشد که قبلاً برای همان کالاها یا خدمات در ایران به ثبت رسیده یا ثبت آن تقاضا شده یا دارای حق تقدم است، مشروط بر آنکه موجب گمراهی عموم شود.
۷ـ علامتی که عین، شبیه یا ترجمه علامت یا نام تجاری باشد که قبلاً برای کالاها یا خدمات دیگری در ایران معروف شده یا به ثبت رسیده یا ثبت آن تقاضا شده یا دارای حق تقدم است، مشروط بر آنکه موجب گمراهی گردد یا به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد سازد.
۸ ـ علامتی که عین یا شبیه نشان نظامی، پرچم، یا سایر نشانه ای مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به یک کشور، سازمان بینالدّولی یا سازمانهایی که تحت معاهده(کنوانسیون)های بینالمللی تأسیس شدهاند، بوده یا موارد مذکور یکی از اجزای آن علامت باشد، مگر آنکه مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذیربط، اجازه ثبت آن را صادر کرده باشد؛
۹ـ علامتی که عین یا بهطرز گمراهکنندهای شبیه علائم مربوط به دوران تاریخی یا آثار باستانی باشد.
۱۰ـ علامتی که عین یا شبیه علائمی باشد که سازمانها و مراجع تأییدکننده، از قبیل سازمان ملی استاندارد ایران و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تأیید کالاها و خدمات صادر مینمایند.
۱۱ـ علامتی که عین طرح صنعتی ثبت شده دیگری برای همان کالاها یا خدمات باشد.
تبصره ـ منظور از علائم معروف، علائم مذکور در ماده (۶) مکرر معاهده (کنوانسیون) پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی بوده و تشخیص آن بر عهده مرجع ثبت است.
همان طور که مشخص است وجود شباهت گمراه کننده با سایر علامت های ثبت شده و معروف یکی از ملاک های اصلی در بررسی علامت تجاری مورد درخواست در ایران است. صاحبان کسب و کار باید دقت کنند که علامت انتخاب شده نباید مشابه یک علامت تجاری معروف و مشهور باشد و نباید درصدد کسب منفعت غیرمنصفانه از این علائم باشند. طبق ماده 6 مکرر کنوانسیون پاریس در صورتی که علامت مورد درخواست عین یا تقلید یا ترجمه علامت تجاری مشهور باشد که باعث ایجاد اشتباه شود مردود اعلام خواهد شد، البته باید ذکر کرد که علائم مشهور فارغ از اینکه ثبت شدهاند یا خیر مورد حمایت قانونی قرار میگیرند.
جهت صرفه جویی در زمان و هزینه، بهتر است قبل از تسلیم اظهارنامه به اداره علامت ایران، بررسی در خصوص مشابهت علامت انتخاب شده با علائم ثبت شده در ایران انجام گیرد. این بررسی مشابهت میتواند در پایگاه داده علائم تجاری ایران (https://ipm.ssaa.ir/Search-Trademark) صورت گیرد، اما از آنجا که در پایگاه داده تنها میتوان علائم تجاری ثبت شده یکسان با علامت تجاری انتخاب شده را مشخص کرد و به علت ناکارآمدی این پایگاه داده در پیداکردن علایم مشابه (نه یکسان) میتوانید از سایت دارکوب (https://darkob.co.ir/) به منظور جستجوی علائم تجاری ثبت شده استفاده کنید.
البته این جستجو تا حد زیادی ریسک دریافت ابلاغیه رد (درصورت مردود شدن از سوی اداره) را کاهش میدهد و تضمین کننده ثبت قطعی نیست. به طور خلاصه به منظور ثبت علامت تجاری مدارک و شرایط زیر مورد نیاز است:
1-داشتن حساب کاربری در اداره مالکیت معنوی
2- هرگونه مجوز یا گواهی فعالیت در حیطه فعالیت کسبوکار
3-کارت بازرگانی در صورت وجود علامت با ریشه لاتین
4-تصویر علامت تجاری
یکی از نکاتی که باید در ثبت اظهارنامه به آن دقت کرد این است که کالا و خدمات انتخاب شده میبایست متناسب با مجوز فعالیت کسب و کاری باشد که علامت برای آن استفاده میشود.
مطالب مرتبط
خدمات مرتبط به ثبت علامت تجاری و علائم تجاری ثبت شده توسط کارافام
