به طور متوسط، مردم در سراسر جهان به طور قابل توجهی بیشتر از سن پدربزرگ و مادربزرگ خود زندگی می کنند. تا حدی، این به لطف نوآوری در واکسن ها و داروها است که به تعداد فزاینده ای در بیماران رسیده است. اما از آنجایی که مردم بیشتر عمر می‌کنند و پیشرفت‌های پزشکی جدید فرصت‌های بیشتری را برای درمان‌های جدید ایجاد می‌کند، بسیاری از دولت‌ها منابع محدود خود را بیشتر گسترش می‌دهند. در مقابل ، دسترسی به دارو و مالکیت فکری (IP) به موضوعاتی داغ تبدیل شده است. دو کارشناس برجسته نظرات خود را در مورد این موضوعات ارائه می دهند.

Thomas B. Cueni، مدیر کل فدراسیون بین‌المللی تولیدکنندگان و انجمن‌های دارویی (IFPMA)، دیدگاهی صنعتی درباره موانع دسترسی و چالش‌هایی که در جستجوی راه‌حل‌های نوآورانه مراقبت‌های بهداشتی پیش رو دارند، ارائه می‌کند.

هزینه بالای داروها بودجه بهداشت و درمان را در همه کشورها تحت فشار قرار داده است. راه حل چیست؟

Thomas B. Cueni: من نگرانی‌های مربوط به هزینه داروهای فردی را درک می‌کنم و اینکه شرکت‌ها باید ارزشی را که به ارمغان می‌آورند را نشان دهند، اما معتقدم بحث قیمت بیش از حد است. در مجموع دلیلی وجود ندارد که هزینه های دارو خارج از کنترل باشد. به عنوان مثال، آخرین داده های OECD نشان می دهد که بین سال های 2009 تا 2015، 0.5 درصد کاهش سالانه در هزینه سرانه داروها وجود داشته است. مهمتر از آن، هزینه های بهداشتی باید به عنوان سرمایه گذاری برای افزایش رفاه، بهره وری و رشد اقتصادی تلقی شود. آنها نباید صرفاً به عنوان هزینه مالی در یک مقطع زمانی معین دیده شوند. صنعت بیودارویی مبتنی بر تحقیقات در حال ارائه داروهای پیشرفت برای بیماران است. در طول 10 سال گذشته، ما شاهد پیشرفت های چشمگیری در درمان HIV، HCV (هپاتیت C)، انکولوژی و بسیاری از بیماری های نادر بوده ایم که زندگی بیماران را متحول کرده است. پیشرفت‌های گسترده‌تری که باعث هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی می‌شود، و چالش‌های سیستمی که دسترسی به داروهای باکیفیت، ایمن و مؤثر را در سراسر جهان محدود می‌کند، باید در نظر گرفته شوند.

اکنون به طور گسترده پذیرفته شده است که صنعت بیوداروسازی پیشرفت چشمگیری در رفع نیازهای بهداشت عمومی و هزینه داروها داشته است. یکی از نمونه‌های متعدد، استفاده از قیمت‌گذاری سطحی برای درمان HIV/AIDS، مالاریا و واکسن‌ها، و اخیراً در درمان سل مقاوم به چند دارو (MDR-TB) است. برای مثال، داروی جدید جانسون و جانسون (بداکیلین)، هم یک درمان موثر برای MDR-TB را ارائه می‌کند و هم یک رویکرد قیمت‌گذاری طبقه‌بندی شده بسیار نوآورانه و ساختار یافته را معرفی می‌کند.

فرصت هایی برای مشارکت های دولتی و خصوصی

Thomas B. Cueni: اساساً، تمام پیشرفت‌های درمانی که حاصل شده است، از آزمایشگاه‌های صنعت خصوصی بیرون می‌آید. اما در این روزها بسیاری از مشارکت‌های دولتی و خصوصی در حال ظهور هستند و فضای بازتری برای همکاری و نوآوری باز وجود دارد. در واقع، در حال حاضر بیش از 300 مشارکت فعال سلامت در فهرست ما وجود دارد. این مساله مهم وجود دارد که ما باید با هم به حل مسائل بهداشت و درمان بپردازیم. این امر در مقابله با بیماری های استوایی نادیده گرفته شده (NTDs) مشهودتر است. صنعت داروسازی همراه با بنیاد گیتس، سازمان ملل متحد (UN) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) پیشرفت زیادی در دستیابی به اهداف تعیین شده در بیانیه لندن در سال 2012 در مورد NTD ها داشته اند. با این بیانیه، شرکت‌های داروسازی، اهداکنندگان، کشورهای بومی و گروه‌های جامعه مدنی متعهد شدند که تا سال 2020 برای کنترل، حذف یا ریشه‌کن کردن 10 بیماری NTD تلاش کنند. نمونه هایی از پیشرفت از نظر تحقیق و دسترسی دیده شده است، اما به وضوح امکان انجام کارهای بیشتری وجود دارد.

در یکی از پانل ههای سطح بالای سازمان ملل در مورد دسترسی به داروها و کمیسیون لانست در مورد داروهای ضروری خواستار جداسازی تحقیق و توسعه از قیمت داروها شده اند.

نظر توماس کوئنی در این خصوص این است که : قطع ارتباط آنگونه که هیئت عالی رتبه سازمان ملل خواستار آن شده است غیرممکن است. شرکت ها باید برای ارزش درمانی داروهای خود برای جامعه و بیماران باید برای تحقیق و توسعه داروهای خود هزینه پرداخت نمایند. بنابراین، بحث جداسازی بر مالکیت فکری تمرکز می‌کند و نمی‌تواند به مسائل چندوجهی و پیچیده‌ای که بسیاری از مردم را از دسترسی به داروهای مورد نیازشان باز می‌دارد، بپردازد.

سلامت یکی از اولویت های اهداف توسعه پایدار (SDGs) است. از الان تا سال 2030 چه چیزی می توان به دست آورد؟

توماس کوئنی: واضح است که هر گونه پیشرفت در تحقق اهداف توسعه پایدار نیازمند مشارکت و اقدام مشترک دولت ها، جامعه مدنی و بخش خصوصی است. از نظر بیماری‌های غیرواگیر، اکثر داروهای ضروری برای درمان بیماری‌های قلبی عروقی غیرقابل ثبت هستند، اما هنوز بیماران به آنها دسترسی ندارند. این نشانه واضحی است که حق ثبت اختراع مانعی برای دسترسی نیست. اگر می‌خواهیم دسترسی را بهبود ببخشیم، به سیستم‌های بهداشتی قوی‌تر، کارکنان بهداشت حرفه‌ای‌تر نیاز داریم، و باید زنان را در مراقبت‌های بهداشتی توانمند کنیم و به عواملی که سبب تضعیف سبک زندگی می‌شوند رسیدگی کنیم. ما باید مطمئن شویم که داروهای بیماری هایی مانند دیابت، بیماری های قلبی عروقی و سرطان به دست بیماران می رسد. ائتلاف شرکا در سراسر دنیای  سلامت بسیار مهم است. به همین دلیل است که IFPMA اخیراً به یک ائتلاف چندجانبه به رهبری PATH، یک سازمان بهداشتی غیرانتفاعی جهانی، پیوست تا از طرح‌هایی مانند پروژه بدون قفسه‌های خالی حمایت کند، که به بررسی این موضوع می‌پردازد که چرا داروها و فناوری‌های ضروری برای درمان دیابت به دست بیماران مبتلا به دیابت نمی‌رسند.