PCT یا معاهده همکاری ثبت اختراع چیست؟
PCT یک معاهده بین‌المللی است که سیستمی را به منظور ثبت اظهارنامه اختراع ایجاد کرده و به متقاضیان ثبت اختراع کمک مي‌کند تا بتوانند ثبت اختراع خود را براساس یک اظهارنامه اختراع در کشورهای مختلف پیگیری کنند. مسئولیت اداره این سیستم ثبت احتراع برعهده سازمان جهانی مالکیت فکری، وایپو WIPO (World Intellectual Property Organization) است. در واقع PCT فرآیند پیگیری اخذ گواهی ثبت اختراع در کشورهای مختلف را تسهیل می‌کند و فرآیند را برای متقاضیان ثبت اختراع و دفاتر ثبت اختراع به‌صرفه‌تر و مؤثرتر می‌کند. با وجود این که PCT ثبت اظهارنامه اختراع را تسهیل می‌کند اما به‌منظور دریافت حق انحصاری در هر یک از کشورها/مناطق می‌بایست ثبت اختراع پیگیری شود.
مروری بر فرآیند PCT
فرآیند PCT می‌تواند با ثبت اظهارنامه اختراع در کشور مبدأ (مانند ایران) شروع شود. در واقع شما می‌توانید در ابتدا اظهارنامه خود را به‌صورت محلی در کشور یا منطقه مبدأ خود تسلیم اداره مربوطه کنید که در تصویر بالا ماه صفر درنظر گرفته شده است.
پس از ثبت محلی، براساس محتوا و اظهارنامه اولیه خود، شما ۱۲ ماه فرصت دارید که اظهارنامه بین‌المللی را از طریق سیستم PCT ثبت کنید. در هنگام ثبت اظهارنامه یکی از مراجع جستجوی بین‌المللی (ISA) International Searching Authority به‌منظور انجام جستجوی بین‌المللی انتخاب می‌شود. ۴ ماه پس از ثیت اظهارنامه بین‌المللی، مرجع جستجوی بین‌المللی گزارش جستجوی بین‌المللی که حاوی حستجوی دانش‌پیشین است را ارسال می‌کند.
دفتر بین‌المللی وایپو ۱۸ ماه پس از ثبت اظهارنامه اولیه (از تاریخ حق تقدم)، اظهارنامه بین‌المللی را در پتنت اسکوپ منتشر می‌کند و در واقع برای عموم اظهارنامه با تمام مشخصات فنی و ثبتی انتشار می‌یابد.
قبل از پایان یافتن مهلت ۲۲ ماهه از تاریخ حق تقدم می‌توانید درخواست جستجوی بین‌المللی تکمیلی را ثبت کنید؛ این جستجو به‌منظور بررسی دقیق‌تر دانش پیشین توسط یک مرجع جستجوی بین‌المللی دیگر (برای مثال در یک زبان به‌خصوص) درخواست می‌شود. البته تمامی مراجع جستجوی بین‌المللی این جستجو را عهده‌دار نیستند؛ تا ۲۸ ماه از تاریخ حق تقدم این گزارش در اختیار شما قرار می‌گیرد.
اگر می‌خواهید بر اظهارنامه PCT خود در محدوده افشای اولیه آن، اصلاحات انجام دهید ناگزیر هستید درخواست بررسی بین‌المللی مقدماتی را ثبت کنید و هزینه آن را پرداخت کنید. این جستجو بر اظهارنامه اصلاح‌شده توسط مرجع بررسی بین‌المللی مقدماتی (IPEA) (International Preliminary Examining Authority) انجام می‌گیرد. ۲۲ ماه از تاریخ حق تقدم درخواست آن ثبت می‌شود و گزارش آن نیز حدودا ۲۸ ماه از تاریخ حق تقدم توسط مرجع بررسی بین‌المللی مقدماتی ارسال می‌شود.
با توجه به اطلاعاتی که در طول فرآیند ثبت اظهارنامه PCT کسب می‌کنید، قبل از پایان یافتن مهلت ۳۰ ماهه از تاریخ حق تقدم، می‌توانید نسبت به ورود به کشورهای مقصد تصمیم‌گیری کنید. پس از ورود به فاز ملی، ثبت اظهارنامه شما براساس رویه‌ها و قوانین هر یک از کشورهای مقصد پیگیری می‌شود.
ثبت اظهارنامه بین‌المللی مزایای مختلفی دارد:
- به تعویق انداختن هزینه‌های ثبت اختراع در فاز ملی
- کسب زمان به‌منظور بررسی کشورهای مقصد
- تصمیم‌گیری در خصوص پیگیری ثبت اختراع از طریق اطلاعات به‌دست‌آمده
با به‌دست آوردن مهلت ۳۰ ماهه و به تعویق انداختن هزینه‌ها، قادر خواهید بود اختراع خود را توسعه دهید و برای آن بازاریابی کنید. همچنین از طریق پیداکردن سرمایه‌گذار و شریک تجاری تأمین مالی کنید و از همه مهم‌تر امکان‌سنجی تجاری اختراع خود را بررسی کنید.